ÖZET: Tasınmazın bir kısmının evlilik birligi içinde emek karsılıgında edinildigine göre, yapılan isin
baslangıç ve bitis tarihleri, evlilik öncesi ve evlilik birligi içinde isin yapıldıgı asama dikkate alınarak,
isin tamamının evlilik birligi içinde yapılan kısma oranı belirlendikten sonra, diger tüm deliller de
degerlendirilerek sonucuna göre karar verilmesi gerekirken yazılı sekilde karar verilmesi dogru
olmamıstır, bozmayı gerektirmistir.
(6100 S. K. m. 33) (4721 S. K. m. 179, 202, 219, 222, 227, 228, 229, 230, 231, 232, 235, 236) (4722
S. K. m. 10)
Dava ve Karar: Taraflar arasında görülen ve yukarıda açıklanan davada yapılan yargılama sonunda
Mahkemece, davanın reddine karar verilmis olup hükmün davacı vekili tarafından temyiz edilmesi
üzerine, Dairece dosya incelendi, geregi düsünüldü.
Davacı ... vekili, evlilik birligi içinde davalı adına edinilen tasınmaz nedeniyle 40.000,00 TL alacagın
davalıdan alınarak davacıya verilmesini talep ve dava etmistir.
Davalı ... vekili, tasınmazın evlilik öncesi yapılan is karsılıgında edinildigini, kisisel mal oldugunu
belirterek davanın reddini savunmustur.
Mahkemece, davanın reddine karar verilmistir. Hüküm, davacı vekili tarafından temyiz edilmistir.
Maddi olayları ileri sürmek taraflara, hukuki nitelendirme yapmak ve uygulanacak kanun maddelerini
belirlemek hakime aittir (6100 sayılı HMK m. 33). Iddianın ileri sürülüs sekline göre dava, artık degere
katılma alacagı istegine iliskindir.
Mal rejiminin devamı süresince, bir esin sahip oldugu edinilmis malda, diger esin artık degerin yarısı
oranında katılma alacak hakkı vardır. Artık degere katılma alacagı; eklenecek degerlerden (TMK m.
229) ve denklestirmeden (TMK m. 230) elde edilen miktarlar da dahil olmak üzere, esin edinilmis
mallarının (TMK m. 219) toplam degerinden, bu mallara iliskin borçlar çıktıktan sonra kalan artık
degerin (TMK m. 231) yarısı üzerindeki diger esin alacak hakkıdır (TMK m. 236/1). Katılma alacagı
Yasa`dan kaynaklanan bir hak olup, bu hakkı talep eden esin gelirinin olmasına veya söz konusu mal
varlıgının edinilmesine, iyilestirilmesine ya da korunmasına katkıda bulunulmasına gerek yoktur.
Artık degere katılma alacak miktarı hesaplanırken, mal rejiminin sona erdigi sırada mevcut olan
malların, bu tarihteki durumlarına göre, ancak tasfiye tarihindeki sürüm (rayiç) degerleri esas alınır
(TMK m. 227/1, 228/1, 232 ve 235/1). Yargıtay uygulamalarına göre, tasfiye tarihi karar tarihidir.
Belirli bir malın eslerden birine ait oldugunu iddia eden kimse, iddiasını ispat etmekle yükümlüdür.
Eslerden hangisine ait oldugu ispat edilemeyen mallar onların paylı mülkiyetinde sayılır. Bir esin bütün
malları, aksi ispat edilinceye kadar edinilmis mal olarak kabul edilir (TMK m. 222).
Yukarıdaki deger tespiti, belirleme ve hesaplamaların yapılabilmesi gerek görülürse konusunun
uzmanı bilirkisi veya bilirkisilerden de yardım alınmalıdır.
Somut olaya gelince; esler, 23.10.2010 tarihinde evlenmis, 11.11.2011 tarihinde açılan bosanma
davasının kabulüne iliskin hükmün, kesinlesmesiyle bosanmıslardır. Mal rejimi bosanma davasının
açıldıgı tarih itibarıyla sona ermistir (TMK m. 225/son). Sözlesmeyle baska mal rejiminin seçildigi ileri
sürülmediginden evlilik tarihinden mal rejiminin sona erdigi tarihe kadar, edinilmis mallara katılma
rejimi geçerlidir (4722 sayılı yasanın m. 10, TMK m. 202/1). Tasfiyeye konu 10179 ada 13 parsel 3
nolu bagımsız bölüm esler arasında edinilmis mallara katılma rejiminin geçerli oldugu 20.06.2011
tarihinde satın alınarak davalı es adına tescil edilmistir. Mal rejiminin tasfiyesinde eslerin baglı
bulundugu rejime iliskin hükümler uygulanır (TMK m. 179).
Tüm dosya kapsamı birlikte incelendiginde; davalı es ile ... Limited Sirketi adına ... arasında
06.11.2009 tarihinde adi yazılı taseronluk sözlesmesi imzalandıgı, sözlesmeye göre, `mutfak ve kapı
mobilyaları isinin yapılacagı, ... ada 12 parseldeki binadaki isin baslangıç tarihinin 13.11.2009, isin
bitis tarihinin 13.02.2010 ve isin tutarının 34.000,00 TL; ... ada ... parseldeki binadaki isin baslangıç
tarihinin 13.12.2009, isin bitis tarihinin 15.03.2010 ve isin tutarının 26.000,00 TL, ... ada ... parseldeki
binadaki isin baslangıç tarihinin 21.09.2010, isin bitis tarihinin 21.12.2010 ve isin tutarının 15.000,00
TL oldugu, isin karsılıgında ... ada ...parsel 3 nolu bagımsız bölümün verileceginin` belirtildigi, davalı
tanıgı ...`in `davalının evlendiginde evin bitmek üzere oldugu, sadece ince islerinin kaldıgını` beyan
ettigi, o halde tasfiyeye konu tasınmazın, evlilik birliginden önce baslayan ve evlilik birligi içerisinde
devam eden isin sonunda tamamlanması karsılıgında edinildigi, yani tasınmazın karsılıgı yapılan isin
bir kısmının evlilik birligi içinde yapıldıgı anlasılmaktadır. Tüm bu açıklamalara göre, tasınmazın bir
kısmının evlilik birligi içinde emek karsılıgında edinildigine göre, yapılan isin baslangıç ve bitis tarihleri,
evlilik öncesi ve evlilik birligi içinde isin yapıldıgı asama dikkate alınarak, isin tamamının evlilik birligi
içinde yapılan kısma oranı belirlendikten sonra, diger tüm deliller de degerlendirilerek sonucuna göre
karar verilmesi gerekirken yazılı sekilde karar verilmesi dogru olmamıstır, bozmayı gerektirmistir.
Sonuç: Temyiz edilen hükmün yukarda gösterilen sebeplerle 6100 sayılı HMK`nun Geçici 3.maddesi
yollamasıyla 1086 sayılı HUMK`nun 428. maddesi uyarınca BOZULMASINA ve HUMK`nun 440/I
maddeleri geregince Yargıtay Daire ilamının tebliginden itibaren ilama karsı 15 gün içinde karar
düzeltme isteginde bulunulabilecegine ve pesin harcın istek halinde temyiz eden davacıya iadesine,
24.01.2017 tarihinde oybirligi ile karar verildi.