Loading...
07.06.2022

İmar Planlarına Karşı Subjektif Dava Açma Ehliyeti

T.C. Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu 
E: 2014 / 3433 
K: 2016 / 3062 
T: 22.11.2016

ÖZET: K… İli, M… İlçesi, H… İ… E… Mahallesi, 16 K I pafta, 37361 ada, 1-2-3 nolu parseller ve çevresinin yeniden düzenlenmesine yönelik 1/5000 nazım imar planı değişikliğinin onaylanmasına ilişkin K… Büyükşehir Belediye Meclisi kararının iptali istemiyle, anılan imar planı değişikliğinin bölgede nüfus yoğunluğu, trafik ve çevre sorunlarına yol açacağı iddialarıyla, söz konusu parsellere komşu taşınmaz malikleri tarafından açılan bu davada, davacıların sübjektif dava ehliyetinin bulunduğunun kabulü gerekmekte olup aksi yöndeki idare Mahkemesi kararında hukuki isabet görülmemiştir.


(2577 S. K. m. 2) (6. DD. 20.02.2013 T. 2012/7618 E. 2013/1028 K.)

İstemin Özeti Konya 1. İdare Mahkemesi’nin 18/06/2014 günlü, E:2014/658, K:2014/772 sayılı ısrar kararının temyizen incelenerek bozulması, davacı tarafından istenilmektedir.

Savunmaların Özeti: İdare Mahkemesince verilen ısrar kararının usul ve hukuka uygun bulunduğu ve temyiz dilekçesinde öne sürülen nedenlerin, kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte olmadığı belirtilerek temyiz isteminin reddedilmesi gerektiği davalı idare yanında davaya katılan tarafından savunulmuş; davalı idare tarafından savunma verilmemiştir.

Danıştay Tetkik Hakimi: Ulya Emiroğlu

Düşüncesi: Temyiz isteminin kabulü ile ısrar kararının Danıştay Daire kararı doğrultusunda bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Hüküm veren Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunca, dosyanın tekemmül ettiği anlaşıldığından davacının yürütmenin durdurulması istemi görüşülmeyerek dosya incelendi, gereği görüşüldü:

Dava; Konya İli, Meram İlçesi, 303 pafta, 763 ada, 5. 9, 31 ve 33 parsel sayılı taşınmazların maliki olan davacı şirket tarafından, Meram İlçesi, Hacı İsa Efendi Mahallesi, 16 K I pafta, 37361 ada, 1-2-3 nolu parseller ve çevresinin yeniden düzenlenmesi ile ilgili 1/5000 ölçekli nazım imar planı değişikliğinin onaylanmasına ilişkin 14/01/2011 günlü, 48 sayılı Konya Büyükşehir Belediye Meclisi kararının iptali istemiyle açılmıştır.

Konya 1. İdare Mahkemesi’nin 18/09/2012 günlü, E:2011/581, K:2012/925 sayılı kararıyla; davacı şirkete ait taşınmazların dava konusu imar plan tadilatı onama sınırı içerisinde yer almadığı (onama sınırı dışarısında bulunduğu) anlaşıldığından, davacı şirketin taşınmazlarının bulunduğu alanın dışında gerçekleştirilen imar planı değişikliğine ilişkin işleme karşı açılan davada, davacı şirketin kişisel, meşru, güncel bir menfaati bulunmadığı sonucuna varıldığı gerekçesiyle davanın ehliyet yönünden reddine karar verilmiştir.

Anılan karar Danıştay Altıncı Dairesi’nin 20/02/2013 günlü, E:2012/7618, K:2013/1028 sayılı kararıyla; uyuşmazlık konusu olayda, söz konusu parsellere komşu taşınmazın maliki olan davacının; dava konusu taşınmaz ve çevresinin yeniden düzenlenmesi ile ilgili 1/5000 ölçekli nazım imar planı değişikliğinin onaylanmasına ilişkin 14/01/2011 günlü, 48 sayılı Konya Büyükşehir Belediye Meclisi kararının iptali istemiyle açtığı davada, dava açma ehliyetinin bulunduğunun kabulü gerektiğinden davanın ehliyet yönünden reddi yolundaki mahkeme kararında isabet bulunmadığı gerekçesiyle bozulmuş ise de; İdare Mahkemesi, bozma kararına uymayarak ilk kararında ısrar etmiştir.

Davacı, Konya 1. İdare Mahkemesi`nin 18/06/2014 günlü, E:2014/658, K:2014/7/2 sayılı ısrar kararını temyiz etmekte ve bozulmasını istemektedir.

2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 2 nci maddesi "a" fıkrasında, idari işlemler hakkında; yetki, şekil, sebep, konu ve maksat yönlerinden biri ile hukuka aykırı olduklarından dolayı iptalleri için menfaatleri ihlal edilenler tarafından açılan davalar iptal davaları olarak tanımlanmış; idarenin hukuka uygun davranmasını sağlayan en önemli denetim araçlarından olmakla birlikte her idari işleme karşı herkes tarafından iptal davası açılmasının idari işlemlerde istikrarsızlığa neden olmaması ve İdarenin işleyişinin bu yüzden olumsuz etkilenmemesi için, dava konusu edilecek işlem ile dava açacak kişi arasında belli ölçüler içinde menfaat ilişkisi bulunmasını öngören yasakoyucu, iptal davaları için "menfaat ihlali``ni, sübjektif ehliyet koşulu olarak getirmiştir.

İptal davalarındaki sübjektif ehliyet koşulunun, doğrudan doğruya hukuk devletinin yapılandırılmasına ve sürdürülmesine ilişkin bir sorun olması dolayısıyla, idari işlemlerin hukuka uygunluğunun iptal davası yoluyla denetlenmesini engellemeyecek bir biçimde anlaşılması gerekmektedir. Nitekim çevre, tarihi ve kültürel değerlerin korunması, imar uygulamaları gibi kamu yararını yakından ilgilendiren konularda sübjektif ehliyet koşulunun, bu durum dikkate alınarak yorumlanması gerektiğine ilişkin Danıştay kararları yerleşik içtihat niteliği kazanmıştır.

Bu itibarla Konya İli, Meram İlçesi, Hacı İsa Efendi Mahallesi, 16 K I pafta, 37361 ada, 1-2-3 nolu parseller ve çevresinin yeniden düzenlenmesine yönelik 1/5000 nazım imar planı değişikliğinin onaylanmasına ilişkin 14/01/2011 günlü, 48 sayılı Konya Büyükşehir Belediye Meclisi kararının iptali istemiyle, anılan imar planı değişikliğinin bölgede nüfus yoğunluğu, trafik ve çevre sorunlarına yol açacağı iddialarıyla, söz konusu parsellere komşu taşınmaz malikleri tarafından açılan bu davada, davacıların sübjektif dava ehliyetinin bulunduğunun kabulü gerekmekte olup aksi yöndeki idare Mahkemesi kararında hukuki isabet görülmemiştir.

Açıklanan nedenlerle, davacının temyiz isteminin kabulüne, Konya 1. İdare Mahkemesi`nin 18/06/2014 günlü, E:2014/658, K:2014/772 sayılı ısrar kararının BOZULMASINA, yürütmenin durdurulması istemi hakkında karar verilmediğinden 41,50 TL harcın istemi halinde davacıya iadesine, dosyanın anılan İdare Mahkemesine gönderilmesine, kararın tebliğ tarihini izleyen 15 (onbeş) gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 22.11.2016 tarihinde oybirliği ile karar verildi.